شام غریبان، مراسم مذهبی شیعه است که در غروب روز عاشورا برگزار می‌گردد. سوزاندن خیمه‌های اهل بیت امام حسین (ع) و به اسارت گرفتن اهل بیت توسط لشکر یزید بن معاویه درون مایهٔ این مراسم است.
اما در این میان روستای حسن رود از توابع شهرستان بندر انزلی سنّت بسیار زیبا و منحصر به فردی دارد که تاکنون جایی دیده نشده و از نیمه های شب تا صبحگاه ادامه دارد.
این سنت پسندیده و متفاوت بیش از ۶۵ سال بدون وقفه حتی در بدترین شرایط جوّی برف و باران در حال انجام است و تا کنون متوقف نشده.
به گواهی اهالی و ریش سفیدان روستای حسن رود ، ریشه این مراسم مربوط به پدربزرگ فردی به نام فامیلی "وظیفه شناس" بوده که آن زمان در روستای لیجارکی خواربار فروشی داشت.
نامبرده که اصالت مشهدی داشت و در یکی از روستاهای مشهد به دنیا آمده بود برای اولین بار تقریباً در سال ۱۳۳۰ شمسی این مراسم را در روستای لیجارکی و حسن رود برپا کرد که البته اشعار و نوا ها به شکل امروزی نبوده و نواقصی را به همراه داشت.
پس از مدتی این مراسم به دلیل نواقص موجود در اجرا به طور کامل در روستای لیجارکی متوقف شد، اما اهالی روستای حسن رود همانگونه مراسم را ادامه دادند که با گذشت زمان و ایجاد تغییراتی جالب در وزن اشعار و قافیه ها رفته رفته این مراسم زیباتر شد و همچنان ادامه دارد.
لازم به ذکر است که در شب شام غریبان اهالی روستای حسن رود به احترام اباعبدالله الحسین و ارادتی که نسبت به اهل بیت دارند، همکاری لازم را داشته و اکثرا دربهای منزل را برای اجرای مراسم باز میگذارند و پس از اجرای مراسم به اندازه وُسع مالی خود مبلغی را به سرپرست گروه اهداء می نمایند. این مبالغ در انتهای کار پس از اینکه مراسم در تمام منازل مسکونی اجرا شد جمع بندی شده و طبق رای گیری یا تصمیم هیئت شام غریبان صرف امور خیر از جمله ترمیم و بازسازی مسجد یا خرید لوازم جهت اجرای مراسمات مذهبی می شود.
نکته قابل تأمل دیگر اینکه برخی از منازل ، به غیر از اهداء کمک های مالی از عوامل اجرا کننده پذیرایی هم می کنند (معمولا نوشیدنی های گرم برای جلوگیری از گرفتگی صدا - آش - شیر - کیک و ...) که این کار با توجه به خستگی صاحب منزل به خاطر حضور در مراسمات عزاداری محرم بسیار قابل تحسین است و امیدواریم خداوند از همگی قبول بفرماید.
متن اجرای مراسم شام غریبان به شکل زیر است.
۱- طفلان مسلم
عمّه ، عمّه امان از یتیمی
یتیمی درد بی درمان یتیمی
یتیمی خاریه طفلان یتیمی
الهی طفل بی بابا نباشد
اگر باشد در این دنیا نباشد
شیعیان ... شیعیان ... امان از یتیمی
۲- زینب زار
زینب زار کجا
عابد بیمار کجا
غل و زنجیر کجا
کوچه و بازار کجا
داد و از صد جور و جفا
۳- نوجوان
نوجوان مرده خبر از دل لیلا دارد
بخدا مادر اکبر چه سحرها دارد
به گمانت نرسد داغ جوان آسان است
هر که از بحر جوان گریه کند جا دارد
۴- گُلی گم کرده ام
گُلی گم کرده ام ... می جویم او را
به هر گُل می رسم ... می بویم او را
گُل من یک نشانی در بدن داشت
یکی پیراهن کهنه به تن داشت
۵- شمر
آهاااااااااای زینب
خیالت می رسد برادری بر سر داری!؟
کشتم برادرت را با تیر و خنجر
۶- گُلِ گم کرده ات
گُلِ گم کرده ات ... زینب منم من
سرور سینه ات ... خواهر منم من
نشانی را که دادی ، جان خواهر
که دارد در بدن زینب منم من
فکر کنم بعد از ۶۵ سال برای اولین بار کرونا باعث میشه این مراسم اجرا نشه بابات مطلب زیباتون ممنونم اجر شما با سید الشهدا